28.07.2022

Стојкова Серафимовска до власта: Дали бевте свесни дека со овие таканаречени мерки од Протоколот се согласивте на цензура во творењето

„Почитувана министерке Бисера Костадиновска Стојчевска, вие бевте член на Меѓуресорска работна група за туризам, култура, наука и образование, млади и спорт како дел од преговорите помеѓу Македонија и Бугарија. И врз основа на Вашата работа како работна група се донесени заклучоци и чекори и се преземени обврски кои се дел од непромислено потпишаниот Протокол од вториот состанок на заедничката меѓувладина комисија помеѓу Македонија и Бугарија. Во третата точка од Протоколот, на страна 18 во темата Говор на омраза се вели: Двете држави да гарантираат дека државното финансирање на нови книги, документарни изданија и списанија, филмови и друга уметничка продукција, како и на споменици на културата и прослави, ќе се реализира во духот на Договорот за пријателство, добрососедство и соработка, и во овој контекст, секој субјект финансиран од државата ќе потврди преку јасна и обврзувачка изјава дека ќе го следи со неопходното внимание прашањето за неприфаќање на сите форми на говор на омраза и непочитувањето на оваа должност ќе претставува основа за прекин на понатамошното државно финансирање на ваквиот субјект“, истакна пратеничката Велика Стојкова Серафимовска денес на собраниската седница за пратенички прашања.

„Понатаму, на страна 20 се вели: Република Македонија ќе преземе мерки со кои ќе осигура ефективен пристап до еднакви права, заштита од дискриминација и заштита на културата и идентитетот на бугарската заедница во Република Македонија:

• Постигнување на одржливи резултати за превенција и реакција против појавите на јазик на омраза против Бугарите во Република Македонија во јавниот простор во Република Македонија.

• Постигнување на одржливи резултати во превенцијата, истрагата и гонењето кај кривични дела од омраза, појава на јазик на омраза и дискриминација против Бугарите во Република Македонија“, прочита пратеничката од Протоколот кој што е потпишан од Македонија и Бугарија.

Оттука Стојкова Серафимовска ја запраша министерката за култура дали кога се согласиле за содржината на Протоколот во делот на културата помислила на реперкусиите на преземените обврски врз градењето, негувањето и промоцијата на македонската национална култура? Дали од власта беа свесни дека уметникот и уметноста се неопходно и најекспресивно средство при градењето на културниот идентитет и колективна меморија? Дали беа свесни дека со овие таканаречени мерки се согласиле на цензура во творењето. Дали сега македонските уметници ќе творат во илегала, како на почетокот на 20 век, а сите дела создадени во изминативе 80 години кои се однесуваат на таканаречените „спорни историски периоди“ ќе бидат ставени во бункер и заборавени?

„Јас поставив многу прашања, но еве да формулирам едно конкретно прашање кое не е само мое, туку и на стотици македонски граѓани, а особено на уметниците и културните дејци кои навистина се чудат како може некој да се меша во културното наследство и културата на една држава, нешто што е осудено дури и во меѓународни конвенции. Министерке, што точно значи говор на омраза кон бугарската заедница во некој конкретен случај, еве на пример во еден филм, книга или друго уметничко дело кое би ги раскажало случувањата од Втората светска војна, или пак денешните случувања на негирање на постоење на јазик и историја што е целосно спротивно на европските вредности на почитување на културната разноликост и право на самоопределување“, запраша пратеничката.

Второто прашање на пратеничката се однесуваше исто така на министерката за култура и се однесува на Споменикот Аквадукт во Скопје  и Скопското кале. Таа посочи дека се надева дека сите ја знаат состојбата на Аквадуктот, а Владата неколку пати ветуваше соодветна заштита и промоција на овој објект, но за жал од тоа ништо не се случи.Исто така и Скопското Кале изгледа повеќе како запуштена џунгла во срцето на главниот град.

„Министерке, дали може да дадете временска рамка кога овие два објекти ќе бидат соодветно заштитени и подготвени за нивна интеграција во културната понуда на Македонија, како за културни и туристички цели, така и за едукативни тури“, запраша Стојкова Серфимовска.

Третото прашање на пратеничката Стојкова Серафимовска се однесуваше до министерот за образование и наука, Јетон Шаќири и се однесува на потпишаната Одлука на 12 јули за измена на наставните планови во основното образование.

„Имено, додека народот се противи на францускиот предлог  и додека траат масовните протести на улиците, токму поради јасните последици по македонскиот јазик и идентитет, министерот за образование и наука, кадар на ДУИ усвојува нов наставен план за основно образование, со кој изучувањето на македонскиот јазик во второ одделение се намалува од 6 на 5 часови неделно. Ова е само почеток на промените, кои според Концепцијата, ќе се воведат и во другите одделенија, етапно во секоја следна учебна година. Се поставува прашањето како е безбеден идентитетот и јазикот, кога власта веќе почна со фризирање на наставните програми“, запраша пратеничката Стојкова Серафимовска.