24.05.2023

По примерот на Светите Кирил и Методиј соочени пред големи предизвици и национални искушенија должност ни е да ги одбраниме македонскиот идентитет и јазик

Пред големи егзистенцијални пречки и национални искушенија, се сочуваме со некакви современи тројазичници, пред кои треба да  браниме и одбраниме нашиот неприкосновен македонски идентитет, да ја браниме и одбраниме посебноста на нашиот македонски јазик. И жестоко храбро и мудро да го браниме и одбраниме вековното име на нашата татковина Македонија, изјави Мими Ѓоргоска Илиевска  претседателка на централна Комисија за култура на ВМРО-ДПМНЕ, на денешната трибина посветена на сесловенските просветители Светите браќа Кирил и Методиј во Охрид.

Таа додаде дека веројатно во нашиот национален код длабоко е запишано постојано да го браниме, она што природно ни припаѓа.

– Токму сега кога сме соочени со големи предизвици ја чувствуваме блискоста и големото значење на просветителското дело на солунските браќа. Озарени од нивната светост, од нивниот христијански подвиг, од нивната посветеност, светите браќа Свети Кирил и Методиј, јасно ни посочуваат и мудро не советуваат како на ранливото човечко битие треба да им пркоси на времето.

Професорот Михајло Марковиќ истакна дека да не биле Свети Кирил и Методиј ние ќе останевме слепи при очи и глуви при уши.

– Светите браќа ни ги отвораат ушите и ни ја отвораат целосно светогледот кон светот не просветлуваат не само нас туку сите словенски народи. Потребно е да бидеме силни и моќни со знаење, да го сакаме и чуваме мајчиниот јазик. Ние сме должни да продолжиме да се бориме и да не отстапуваме од македонскиот идентитет, нагласи тој.

Марковиќ потенцираше дека можеме да констатираме дека Светите Кирил и Методиј македонските и сесловенските рамноапостоли пред се претставуваат централни фигури од етичка и морална гледна точка што може да се согледа од нивната мисионерска работа.

Професорката Наташа Котлар истакна дека 24 мај е датумот кога почнала Моравската мисија 863 година, претставувајќи ја живата поврзаност на македонскиот јазик со историјата на македонската историска посебност, македонската генетска специфика.

„Потоа оваа историска посебност ја бележи и  кодификацијата на старословенскиот јазик, глаголицата на светите браќа Кирил и Методиј создадена во 855 година врз автохтона, жива, народна и говорна практика, како и на книжевната школа на охридските заштитници, просветителите Климент и Наум во Охрид и нивните ученици. На ова, пак, се надоврзува запишаното богато усно народно творештво во делата на Миладиновци, Цепенков, Шапкарев и други“, рече професорката Котлар.

Таа додаде дека особен придонес во стандардизацијата на македонскиот јазик имаат книгите на Ѓорѓија Пулевски и дејноста на членовите на македонската млада книжевна дружина и нивното списание „Лоза“, потоа делата на Мисирков, па АСНОМ-ското решение за воведување  на македонскиот јазик за службен јазик во македонската држава, како и решението на Президиумот на на АСНОМ од 5 мај 1945 година за македонската азбука и официјалното освојување на македонскиот правопис од 7 јуни 1945 година, односно кодификацијата.

Маја Ангеловска Панова истакна дека треба да се укаже на значењето и на историското фундаменталната улога на Константин Кирил и неговиот постар брат Методиј за Македонија, но и пошироко за просторот на Балканот и Европа имајќи ја предвид универзалноста на нивниот хуманистичко просветителски потфат.

– Нивното дело се одликува и со длабок хуманизам кој во најширока смисла на зборот значи пројава и израз на љубов кон човекот опфаќајќи и филозофски правци. Освен на писменост ги поттикнало луѓето да се научат и на добрина. Евидентно делото на СВ. „Кирил и Методиј“ кој живееле и твореле во периодот на 9-от век антиципира во современите вредности на кои денес почива Европа, рече таа.

Ангеловска Панова нагласи дека иако биле мобилизирани во својство на византиски мисионери тие својот животен век целосно го посветиле на словенството што претставува главна причина византиските писатели да избегнуваат да говорат за нивната дејност.